اثرات ذرات آلاینده بر سیستم عصبی بدن

سموم عصبی ترکیبات شیمیایی هستند که قادرند در حین رشد و شکل گیری سیستم عصبی، عوارض جانبی جدی را بر آن تحمیل کنند.

این ترکیبات می‌توانند در شکل‌های مختلف از جمله ترکیبات شیمیایی صنعتی، آفت‌کش‌ها، حلال‌های آلی و داروسازی ظاهر شوند.

برآورد‌ها نشان می‌دهند حدود ۳۰ درصد از ترکیبات شیمیایی که کاربرد تجاری دارند از تاثیرات عصبی برخوردارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سموم عصبی می‌توانند تاثیر منفی بر فرایند فیزیولوژیکی از جمله رشد و مهاجرت سلولی داشته باشند. این تاثیر به هنگام رشد و تکامل مغز نوزادان و کودکان بیشترین میزان است. اختلالات مغزی مختلف ناشی از قرار گرفتن در معرض سموم عصبی شامل اختلالات رشد ذهنی و شناختی، اختلال نقص توجه و بیش فعالی و اوتیسم است.

انتشار و احتراق آلاینده‌ها، ذرات ریز مختلفی را در هوا ایجاد می‌کند. این ذرات معلق (PM) منتشر شده از وسایل نقلیه، نیروگاه‌های صنعتی، نیروگاه‌های برق و سیستم‌های تهویه مسکونی در فضای بیرون و داخل باقی می‌ماند و به عنوان سموم عصبی عمل می‌کنند. آلاینده‌های هوا بیشتر از طریق ایجاد واکنش‌های التهابی عمل می‌کنند که منجر به تولید رادیکال‌های آزاد و آسیب بافتی و تخریب سیستم عصبی می‌شود.

فلزات سنگین مانند آرسنیک، کادمیوم، سرب و جیوه در غذا، آب و سایر محصولات وجود دارند. این فلزات بسیار سمی هستند و می‌توانند به ایجاد اختلالات تنفسی، گوارشی و عصبی منجر شوند.

حدود ۴.۲ میلیون مرگ زودرس در جهان به دلیل آلودگی هوا

آلودگی هوا در اثر ترکیب ذرات جامد و مایع از جمله ازن، دی اکسید گوگرد، مونوکسید کربن، اکسید‌های نیتروژن، هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای و فلزات سنگین ایجاد می‌شود. این آلاینده‌ها در مجموع ذرات معلق در نظر گرفته می‌شوند که به دلیل توسعه شهرنشینی و صنعتی شدن روند افزایشی پیدا کرده‌اند.

ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون تاثیر عمده‌ای بر مرگ و میر ناشی از آلودگی در جهان دارد. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت حدود ۹۱ درصد از آلودگی در کشور‌های با درآمد کم یا متوسط ​​با آلودگی هوا در محیط بیرون مرتبط است. حدود ۴.۲ میلیون از موارد مرگ زود هنگام در جهان به دلیل آلودگی هوا رخ می‌دهد که سرطان عامل اصلی آن است. به همین دلیل، ذرات معلق یک عامل سرطان زا در نظر گرفته می‌شود.

آلاینده‌های هوا از طریق استنشاق یا بلع وارد بدن می‌شوند. ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون می‌توانند به راحتی به دستگاه تنفسی تحتانی نفوذ کرده و باعث اختلالات تنفسی شوند. همچنین این ذرات می توانند از ریه‌ها به خون منتقل شده و در نتیجه از طریق سیستم گردش خون به هر عضوی در بدن نفوذ کنند.

ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون از طریق روپوشه بویایی  و پیاز بویایی یا از طریق مختل شدن سد خونی مغزی وارد مغز می‌شوند. پس از این فرایند، التهاب عصبی ایجاد می شود. آلزایمر و پارکینسون دو نوع شایع از بیماری‌های عصبی مرتبط با قرار گرفتن در معرض سموم عصبی هستند.

مرگ سلول‌های عصبی یکی دیگر از علل بالقوه بیماری‌های عصبی است. شواهد نشان داده اند که قرار گرفتن در معرض ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون باعث آسیب میتوکندری و مرگ سلول‌های عصبی می‌شود. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض ذرات معلق در اوایل بارداری باعث کاهش طول تلومر در خون بند ناف جنین می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی کلينيک

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: آلودگی هوا ذرات آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲ ۵ میکرون قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا آلاینده ها سموم عصبی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۰۹۷۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شناسایی ۱۶۲ کارواش آلاینده در تهران

الهه بیگی در گفت وگو با ایسنا افزود: مستندات و وضعیت‌ زیست‌محیطی  ۲۶۳ مورد کارواش در استان تهران در سامانه جامع محیط زیست ثبت شده است. بر اساس آخرین اطلاعات، ۱۶۲ مورد کارواش در پایتخت شناسایی و اطلاعات آن‌ها در این سامانه ثبت شده این در حالیست که امکان جابجایی و تعطیلی واحدهای فاقد مجوز خیلی زیاد است.

رئیس اداره پایش اداره کل محیط زیست استان تهران اضافه کرد: پیش از این واحدهای خدماتی، مشمول واحدهای آلاینده نمی‌شدند ولی بر اساس شیوه‌نامه جدید و تصویب‌نامه هیات وزیران در ۲۷ اسفند سال ۱۴۰۱ همه واحدهای خدماتی در صورت آلایندگی مشمول پرداخت عوارض آلایندگی تحت عنوان عوارض سبز می‌شوند. کارواش‌ها جزو مراکز خدماتی محسوب می‌شوند و در اولویت کاری محیط زیست تهران قرار دارند.

بیگی اضافه کرد: ادارات محیط زیست شهرستان‌های استان تهران کارواش‌ها را شناسایی و مدارک آن را چک می‌کنند و اگر در بازدید از آن‌ها متوجه آلایندگی شوند، به صاحبشان اخطار می‌دهند. مهلت اخطاریه بیش از دو هفته است. اگر اینگونه کارواش‌ها پس از صدور اخطاریه اول اقدامی برای رفع آلایندگی انجام ندهند، اخطاریه دوم با مهلت مناسب صادر می‌شود. اگر واحد آلاینده اقدامی نکند، مستندات آن در سامانه محیط زیست در قسمت آلاینده‌ها ثبت و مشمول پرداخت عوارض می‌شود.

وی در ادامه گفت: این عوارض به‌صورت فصلی است و واحدهایی که آلاینده تشخیص می‌شوند، هر سه ماه اطلاعات آن‌ها در سامانه جامع بارگذاری می‌شود و مشمول پرداخت عوارض می‌شوند.

رئیس اداره پایش اداره کل محیط زیست استان تهران افزود: اطلاعات ۲۶۳ مورد کارواش در سامانه جامع محیط زیست ثبت شده‌اند ولی تعداد کارواش‌های مشمول لیست صنایع آلاینده هستند ۳۷۹ مورد در سال ۱۴۰۲بود چراکه امکان دارد یک کارواش چند بار اسمش در این لیست آورده باشد و تا زمانی که رفع آلوگی نکنند در لیست قرار دارد.  

 وی با بیان اینکه عمده مشکل زیست‌محیطی  کارواش‌ها مربوط به «پساب» آن‌هاست، اظهار کرد: اگر پساب آن‌ها بدون تصفیه وارد منابع پذیرنده مانند اراضی کشاورزی، چاه‌ها و آب‌های سطحی شود، از نظر ما آلاینده هستند چراکه مواد شوینده استفاده شده در کارواش به‌طور مستقیم وارد محیط زیست می‌شود.

رئیس اداره پایش اداره کل محیط زیست استان تهران اضافه کرد: اگر کارواش‌ها بسته به حجم پساب تولیدی، آن استانداردسازی نکنند و به‌صورت خام وارد منابع پذیرنده شود، آلودگی خاک و منابع آب زیرزمینی را در پی خواهد داشت و در صورت ورود به اراضی کشاورزی تبعات دیگری نیز دارد بنابراین اولویت اصلی ما برای کارواش‌ها استانداردسازی پساب‌ آن‌هاست چون این پساب‌ها حاوی آلودگی‌های میکروبی و شیمیایی است.

بیگی در پایان اظهارکرد: بر اساس بازدیدهای انجام شده در حال حاضر میزان آلایندگی کارواش‌ها روند کاهشی داشته است و اغلب آن‌ها به استانداردهای محیط زیستی واقف هستند چراکه در اخطاریه‌های صادر شده اقدامات لازم برای رفع آلودگی ذکر می‌شود  و در نتیجه اغلب کارواش‌ها سیستم استانداردسازی پساب دارند.